Czy można wyobrazić sobie dom, który nie potrzebuje zewnętrznej sieci energetycznej, rachunków za prąd ani paliw kopalnych? Odpowiedzią na to pytanie jest prototyp DOM H₂, opracowany przez interdyscyplinarny zespół badawczy Wydziału Energetyki i Paliw AGH pod kierownictwem prof. Magdaleny Dudek.

Projekt zdobył złoty medal na America Innovation Invention Expo 2025 w USA, co stanowi potwierdzenie jego innowacyjności i znaczenia dla rozwoju technologii wodorowych w skali międzynarodowej.

Jak działa DOM H₂?

System został oparty na połączeniu dwóch źródeł energii:

  • fotowoltaiki – energia słoneczna jest podstawowym źródłem zasilania domu,
  • wodoru – pełni rolę długoterminowego magazynu energii.

Nadwyżki prądu wyprodukowanego przez panele fotowoltaiczne są wykorzystywane do produkcji wodoru w procesie elektrolizy. Wodór jest następnie przechowywany w specjalnych zbiornikach i w razie potrzeby zamieniany z powrotem na energię elektryczną za pomocą ogniw paliwowych.

W ten sposób powstaje autonomiczny system energetyczny, który zapewnia ciągłość zasilania zarówno latem, jak i zimą, pokrywając zapotrzebowanie typowego domu jednorodzinnego.

Dlaczego wodór?

Wodór od lat postrzegany jest jako nośnik energii przyszłości. Jego zaletą jest możliwość długoterminowego przechowywania energii – coś, czego klasyczne baterie akumulatorowe nie są w stanie zapewnić w takim wymiarze.

Dzięki temu DOM H₂ może działać nie tylko w warunkach sprzyjających produkcji energii ze słońca, ale także w okresach zwiększonego zapotrzebowania energetycznego, np. zimą.

Jak zaznacza prof. Magdalena Dudek:

„Wodór może zapewniać nie tylko magazynowanie energii, ale również niezależność energetyczną na poziomie pojedynczego gospodarstwa domowego czy całych społeczności. To szczególnie ważne w kontekście bezpieczeństwa energetycznego.”

Od laboratorium do praktyki

Prototyp DOM H₂ został zbudowany na bazie zmodyfikowanego kontenera morskiego. Wewnątrz umieszczono typowe urządzenia domowe – od komputerów i oświetlenia, przez lodówkę i pralkę, aż po ekspres do kawy. Dzięki temu możliwe jest testowanie systemu w warunkach maksymalnie zbliżonych do rzeczywistego domu.

Na dachu zainstalowano panele fotowoltaiczne o mocy 6,4 kWp, które odpowiadają możliwościom standardowej instalacji w domu jednorodzinnym. Nadwyżki energii są gromadzone zarówno w bateriach akumulatorów, jak i w postaci wodoru w zbiornikach.

Potencjalne zastosowania

Choć dziś DOM H₂ pełni rolę demonstracyjną i badawczą, jego możliwości wykraczają daleko poza laboratorium.
Tego typu systemy mogą znaleźć zastosowanie jako:

  • zasilanie awaryjne w sytuacjach kryzysowych,
  • źródło energii dla schronisk górskich i obiektów oddalonych od sieci,
  • mobilne rozwiązania dla wydarzeń masowych lub infrastruktury tymczasowej.

Współpraca nauki i przemysłu

Projekt powstał dzięki współpracy WEiP AGH z partnerami przemysłowymi – firmami ZE PAK SA i PAK Serwis. Taka synergia nauki i praktyki zwiększa szanse na dalszy rozwój oraz wdrożenie technologii w realnych warunkach.

DOM H₂ to dowód na to, że transformacja energetyczna zaczyna się od konkretnych rozwiązań.
Prototyp pokazuje, że połączenie fotowoltaiki z magazynowaniem energii w wodorze może zapewnić pełną niezależność energetyczną.

To nie tylko eksperyment naukowy, ale krok w stronę przyszłości, w której domy i społeczności lokalne będą mogły korzystać z czystej energii bez obaw o stabilność dostaw.